۱۳۹۴/۰۱/۰۶

معضل شر

آیا حجم عظیم رنج، مرگ‌های زودرس و انقراض‌های گسترده‌ای که لازمه‌ی روند تکامل است، با اعتقاد به خدای قادر، مهربان و حکیم سازگار است»؟ این نظریه‌ها عموماً به استدلالِ «تنها راه» توسل می‌جویند. مطابق استدلال «تنها راه» اولاً آفرینش موجودات ارزشمند مانند انسان‌ها صرفاً از طریق روند تکاملی میسر بوده است و ثانیاً لازمه‌ی روند تکامل آن است که دست‌کم بخشی از روند تکاملْ تصادفی و خارج از کنترل باشد. نتیجه آن‌که اگر آفریدن موجوداتی مانند انسان‌ها ارزش‌مند باشد، و نیز تنها راه آفرینش این موجوداتْ تن دادن به روند تکامل باشد، آن‌گاه حجم عظیم رنج، مرگ‌های زودرس و انقراض‌های گسترده نقضی بر قدرت، مهربانی و حکمت خداوند نیست. به تعبیر ساده‌تر، مطابق استدلال «تنها راه»، خدا برای آفرینش انسان چاره‌ای جز تن دادن به ناخالصی‌های تکامل نداشته است.

این” تنها راه” خدا پرستان ” راه ” توجیحی است که وجود اندکی تصادف در کار کردگار را پذیرفته اند . اما بهتر است فکر دیگری کنیم . اساسا به قول نیچه چه لزومی دارد که در پس جهان کارتونک باز عظیمی نشسته باشد که مدام تار ببافد ؟
راه دیگر این است که بپذیر یم نه فقط در “تکامل انسانی ” بلکه بر کل جهان علیت احتمالی حاکم است انچنان که کارل ریموند پوپر در کتاب “فیزیک کوانتم و جهان باز ” موخره ای بر منطق اکتشاف علمی کوشید توضیح دهد .
در کل جهان از جمله جامعه بشری علیت احتمالی اصل است و نه علیت قطعیتی . ادمیان می کوشند با منظم ساختن جهان خویش از وقوع احتمالاتی که بی نظمی و شر می افریند در امان باشند اما برخلاف نظر پاسکال حتی با وجود یکسان بودن شرایط اولیه و کل علت های موثر در وقوع دو پدیده نتیجه می تواند به دو پدیده متفاوت بینجامد چون یکم هر علتی با ضریب احتمالی متفاوتی موثر است دوم علت ها چنان در هم بافته اند که تاثیر ضرایب احتملی شان بر یکدیگر می تواند نتیجه را تغییر دهد .

اما همه استدلال بالا بر وجود “جهان باز” نافی بررسی محققین خداشناس در باره ” وجود و لزوم شر در جهان ” نیست چون بهر حال خیل عظیمی از مردمان به وجود ان “کارتونک باز عظیم ” باور دارند و اندیشیدن و سخن گفتن در باره او از قدرت “اطاعت بی کلامی” می کاهد که “شر مطلق ” است؟؟؟
مقاله کامل به قلم یاسر میردامادی در لینک زیر:
http://www.radiozamaneh.com/211413

هیچ نظری موجود نیست: